วาจา ทั้ง 5

• เลขใน ตฺวํ ตุมเห

เหตุกมฺมวาจก จะใช้กิริยากิตก์ ส่วนมาก ที่ลง ต /ตพฺพ ปัจจัย เป็นหลัก จีงเป็นเหตุให้ตัวกิริยาที่มีคำแปลเหมือนกัน แต่มีรูปต่างกัน

อนีย/ต /ตพฺพ ปัจจัย คุมพากย์ได้ ในวาจกอะไร ตอบ ภาววาจก

บทชยายของอนภิหิตกัตตา เป็น วิกติกัตตา เมื่ออยู่ใกล้ ภวิตพฺพํ (สุสาเนน วสนฺเตน นาม อยฺเยน อกุสีเตน ภวิตพฺพํ อารทฺธวิริเยน

เต อันท่าน เป็นอนภิหิตกัตตา อิทนฺเต กตฺตพฺพํ

เหตุกัตตุวาจก
สกัมธาตุ กิริยาเรียกหากรรม มีบทกรรม 2 บท คือ การิตกรรม และ อวุตตกรรม เชตวนํ (เถรํ) สมฺปาเปสิ
อกัมธาตุ กิริยาไม่เรียกหากรรม มีบทกรรม 1 บท คือ การิตกรรม เช่น ตํ ราธํ ปพฺพาเชสิ

วิปฺปลปสิ (ตฺวํ วิปฺปลปสิ อ.เธอ ย่อมเพ้อ หรือ)
ภายสิ (ตฺวํ ภายสิ อ.ย่อมกลัว หรือ)
โสจสิ (ตฺวํ โสจสิ อ.ท่าย ย่อมโศกเศร้า)

วิปฺปลปามิ อ.ฉัน ย่อมไม่เพ้อ
ภายามิ อ.ฉันย่อมไม่กลัว
ชานามิ อ.ฉัน ย่อมรู้ น ชานามิ อ.ฉัน ย่อมไม่รู้

ปโรกฺขา
ใช้มาก อ อุ คือ อาห อาหุ

หิยัตตนีวิภัตติ
ใช้มาที่ อา อู
อา มักจะรัสสะ เป็น อ เช่น อวทา เป็น อวจ ได้กล่าวแล้ว อโวจา เป็น อโวจ ได้กล่าวแล้ว

อ อาคมหน้าธาตุ แปลว่า ได้ ใช้กับ หิยัตตนี อัชชัตตนี กาลาติปตฺติ