สมาธิ

ในธรรมชาติของจิตที่ทำหน้าที่คิด
ถ้าผู้ใดขาดสมาธิ หรือขาดสมถะ(ความนิ่งและสงบของจิต) ผู้นั้นจะรู้สึกว่าความคิดมากเป็นทุกข์ จึงมีการนำสารกล่อม สารกด ประสาทเข้าร่างกาย เพื่อทำลายกระบวนการทำงานของจิตเสีย
ส่วนผู้ใดฝึกจิตให้สงบ ราบเรียบ นิ่ง ได้สม่ำเสมอแล้ว ความคิดใด ๆ ที่เกิดขึ้นตามหน้าที่ของจิต แม้จะมากเพียงใดก็ไม่ก่อทุกข์ เพราะมีความเสถียรแล้ว เสมือนเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องอิเล็กทรอนิกส์ที่ได้รับความเย็นหล่อเลี้ยง หรือจะเหมือนเครื่องยนต์ที่มีการหล่อเย็น มีหม้อน้ำที่ปกติอยู่
ความคิดที่ปราศจากความเยือกเย็นของสมาธิจะเกิดความร้อนภายในจนบีบคั้นให้ต้องทำการใดผิดศีล หรือการนำสารอื่น ๆ เข้าทำลายความคิดดังที่ว่า

อาจสรุปได้ว่าสมาธิคือธาตุน้ำคือความเยือกเย็นคืออุณหภูมิที่เย็นเป็นประโยชน์ต่อธาตุอื่น ๆ ให้ปกติ ทำงานต่อไปได้อย่างต่อเนื่อง
18 พฤศจิกายน 2566
ในเมื่อเครื่องส่งวิทยุ 500 วัตต์ ยังต้องเปิดแอร์ให้
ในเมื่อเครื่องขยายเสียงจำต้องเปิดพัดลมให้
ในเมื่อคอมพิวเตอร์ถ้าได้แอร์เย็น ๆ จะทำงานเสถียรขึ้น
ในเมื่อเราเตอร์อินเตอร์เน็ตยังต้องหล่อเย็นหรือเปิดพัดลมหรือเปิดแอร์ให้
ในเมื่อรถยนต์เวลาวิ่งต้องมีหม้อน้ำไว้หล่อเลี้ยงลดความร้อนให้แก่เครื่องยนต์
ในเมื่อเวลาตัวเรารู้สึกร้อนยังต้องเปิดพัดลมหรือเปิดแอร์

ความร้อนถ้าเกิดขึ้นสะสม หรือมีอุณหภูมิเพิ่มขึ้น จะทำให้อุปกรณ์หรือกลไกเครื่องจักร อิเล็กทรอนิกส์นั้นไม่สมดุลเหมาะแก่การเหนี่ยวนำที่พอดี อันก่อให้เกิดความรวนหรือแฮงค์ได้

การขับเคลื่อนเครื่องกลไกใด ๆ หรือในร่างกายของคนเราจำต้องใช้พลังงาน นั่นคือต้องใช้ความร้อน อุณหภูมิ หรือกระบวนการเสียดทาน การเคลื่อนตัวภายในตลอดเวลาของอะตอม (ไตรลักษณ์)
สิ่งที่ต้องคู่กันคือน้ำ หรือความเย็น ต้องเข้าช่วยดับร้อนนั้น เพื่อให้ความร้อนที่เกิดขึ้นมีความเสถียร ไม่ร้อนสะสม หรือไม่ร้อนจนเป็นพ้นโทษแค่ตัววัสดุ อุปกรณ์ ตนเอง

ไฉนเลยจิตที่มีหน้าที่ในการคิดตลอดเวลาจำเป็นจึงจำเป็นต้องมีสมาธิหรือความนิ่งความราบเรียบเสมือนน้ำที่หล่อเย็น

อาจสรุปสุดท้ายว่าการทำสมาธิการฝึกจิตให้สงบจะเหมาะแก่การงานทั้งปวงจะเหมาะแก่การงานทั้งปวง

18 พฤศจิกายน 2566